18 hành vi vi phạm về thư viện sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, mức phạt lên đến 10 triệu đồng.
Ngày 29/3/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 38/2021/NĐ-CP về việc quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo. Với 5 Chương 74 Điều, Nghị định quy định các hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt, các biện pháp khắc phục hậu quả, thẩm quyền lập biên bản vi phạm hành chính và thẩm quyền xử phạt trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo.
Hành vi vi phạm về thư viện quy định từ Điều 26 đến Điều 29 của Nghị định gồm 18 hành vi được chia thành 04 nhóm:
Nhóm các hành vi vi phạm quy định cấm trong hoạt động thư viện: 07 hành vi bị xử phạt từ 1 triệu đồng đến 10 triệu đồng được quy định tại Điều 26 gồm: đánh tráo, chiếm dụng, làm hư hỏng, hủy hoại tài nguyên thông tin (TNTT), cung cấp trái quy định thông tin về người sử dụng dịch vụ thư viện, hạn chế quyền tiếp cận và sử dụng thông tin của người sử dụng thư viện trái với quy định của luật, phá hoại hệ thống thông tin thư viện, cơ sở dữ liệu thư viện. Buộc trả lại TNTT đã bị đánh tráo hoặc chiếm dụng, buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với hành vi làm hư hỏng TNTT và phá hoại hệ thống thông tin thư viện, cơ sở dữ liệu thư viện là các biện pháp khắc phục hậu quả được áp dụng với nhóm hành vi này.
Trường hợp thư viện cộng đồng hoặc thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng hoặc thư viện của tổ chức, cá nhân nước ngoài có phục vụ người Việt Nam có hành vi lợi dụng hoạt động thư viện để kích động bạo lực; phá hoại thuần phong mỹ tục; lôi kéo người sử dụng thư viện vào tệ nạn xã hội sẽ bị đình chỉ hoạt động.
Đối với các hành vi đánh tráo, chiếm dụng, làm hư hỏng, hủy hoại TNTT là tài liệu cổ, quý hiếm, bộ sưu tập tài liệu có giá trị đặc biệt là di sản văn hóa; hành vi cung cấp TNTT thuộc bí mật nhà nước bị xử phạt hành chính thực hiện theo quy định về pháp luật về di sản văn hóa hoặc bí mật nhà nước hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Nhóm các hành vi vi phạm về hoạt động của thư viện cộng đồng, thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng, thư viện của tổ chức, cá nhân nước ngoài có phục vụ người Việt Nam: 04 hành vi bị xử phạt từ cảnh cáo đến 5 triệu đồng được quy định tại Điều 27 gồm không thông báo cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc thành lập, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, chấm dứt hoạt động thư viện theo quy định; không bảo đảm về số lượng bản sách, cơ sở vật chất, tiện ích thư viện và người làm việc trong thư viện theo quy định trong quá trình hoạt động; thành lập, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, chấm dứt hoạt động thư viện khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền không đồng ý bằng văn bản theo quy định.
Các hành vi tái phạm có thể bị xử phạt lên đến 10 triệu đồng.
Nhóm các hành vi vi phạm quy định về quyền và trách nhiệm của thư viện cộng đồng, thư viện tư nhân có phục vụ cộng đồng , thư viện của tổ chức, cá nhân nước ngoài có phục vụ người Việt Nam: 05 hành vi bị xử phạt từ 01 triệu đến 5 triệu đồng được quy định tại Điều 18 gồm: hoạt động trái chức năng, nhiệm vụ và nội dung đã thông báo với cơ quan có thẩm quyền của thư viện; không thực hiện chế độ báo cáo; không công bố nội quy, hướng dẫn sử dụng thư viện; không công khai, minh bạch về tài nguyên thông tin theo quy định; tiếp nhận tài trợ, viện trợ, tặng cho, đóng góp trái với quy định.
Nhóm các hành vi vi phạm quy định về nghĩa vụ của người làm công tác thư viện: 02 hành vi bị xử phạt từ 200.000 đến 500.000 đồng được quy định tại Điều 29 gồm: đối xử không công bằng với người sử dụng thư viện, ứng xử trái với quy tắc ứng xử nghề nghiệp thư viện.
Người có thẩm quyền xử phạm vi phạm hành chính trong lĩnh vực thư viện gồm: Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp; Công an viên và trạm trưởng, đội trưởng của họ; Trưởng công an cấp xã, cấp huyện, Giám đốc Công an cấp tỉnh; Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành và Chánh Thanh tra của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Thanh tra viên, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành VHTTDL đang thi hành công vụ; trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành và Chánh Thanh tra của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch; Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành và Chánh Thanh tra của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
So với 431 hành vi vi phạm trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo bị xử phạt hành chính tại Nghị định số 158/2013/NĐ-CP ngày 12 tháng 11 năm 2013, Nghị định số 38/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung 201 hành vi, tỉ lệ khoảng 40%. Mức xử phạt được điều chỉnh tăng từ 20-30%. Trong đó, có nhiều hành vi vi phạm được quy định tăng cao mức tiền xử phạt để nâng tính răn đe, một số hành vi tăng gấp đôi mức xử phạt.
Nghị định số 38/2021/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 01/6/2021.
Phương Linh