Ngày 12/7, tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội thảo Bản quyền trong chuyển đối số ngành thư viện nhằm tìm giải pháp thực thi các quy định của pháp luật về quyền tác giả.
Các đại biểu tham dự Hội thảo
Tham dự và phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh: “Việc thông qua và triển khai trong thực tiễn Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ sẽ đặt ra những thách thức không nhỏ cho quá trình chuyển đổi số ngành thư viện khi mà hầu hết các hoạt động chuyển đổi số thư viện đều có liên quan đến việc thực thi các quy định trong Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ mới ban hành. Nhưng đồng thời Luật mới ra đời cũng sẽ là động lực và tạo ra những thời cơ, thuận lợi mới cho ngành thư viện, giúp nâng cao vị thế, giá trị xã hội của ngành thư viện khi chúng ta có lợi thế về việc lưu giữ, bảo quản và phục vụ một khối lượng tri thức thành văn lớn, trong đó có những tài liệu mà ngành thư viện chính là một trong những người giữ bản quyền khai thác, phục vụ người dân và xã hội.”
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo
Phát biểu, báo cáo đề dẫn, bà Kiều Thúy Nga – Vụ trưởng Vụ Thư viện khẳng định: Thư viện số là yêu cầu bắt buộc và là xu thế tất yếu trong kỷ nguyên số với các yếu tố cốt lõi là nguồn tài nguyên thông tin dạng số. Với việc ứng dụng công nghệ thông tin một cách mạnh mẽ và tiến hành số hóa tài nguyên thông tin, phổ biến thông tin trên môi trường số thì vấn đề bản quyền (quyền tác giả) luôn là vấn đề mấu chốt để thư viện có thể bứt phá và khẳng định vai trò xã hội. Để đảm bảo thực thi bản quyền trong hoạt động chuyển đổi số thư viện, các thư viện phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức đặt ra trên các phương diện: Thứ nhất, sở hữu trí tuệ, quyền tác giả là những lĩnh vực khó và phức tạp, không chỉ với thư viện nói riêng mà còn đối với toàn xã hội nói chung; Thứ hai, vấn đề bản quyền trong quá trình chuyển đổi số thư viện cũng rất phức tạp; Thứ ba, thực thi quyền sao chép khó do xác định chủ thể nắm giữ quyền tác giả không dễ dàng; Thứ tư, chưa có biện pháp xử lý triệt để đảm bảo bản quyền tài nguyên thông tin số khi đưa ra phục vụ; Thứ năm, các thư viện trong quá trình thực hiện mới tìm hiểu và tập trung đối với các trường hợp ngoại lệ được quy định riêng cho thư viện tại Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ mà chưa có cái nhìn tổng quan toàn bộ vấn đề về quyền tác giả, quyền liên quan trong Luật Sở hữu trí tuệ, từ đó hiểu đúng, hiểu đủ, nhận diện được các hành vi vi phạm để áp dụng và tuân thủ Luật Sở hữu trí tuệ hiệu quả.
Bà Kiều Thúy Nga – Vụ trưởng Vụ Thư viện – Bộ VHTTDL báo cáo đề dẫn Hội thảo
Cũng vì vậy, Hội thảo được tổ chức nhằm đánh giá thực trạng về chuyển đổi số và những vấn đề thực thi bản quyền trong thư viện hiện nay; làm rõ những kết quả đạt được, hạn chế, khó khăn tồn tại và nguyên nhân trong quá trình xử lý vấn đề bản quyền vào thực tiễn chuyển đổi số thư viện; đề xuất phương hướng, giải pháp để khắc phục các rào cản trong việc thực thi các quy định của pháp luật về quyền tác giả trong chuyển đổi số đối với từng loại hình thư viện, đáp ứng mục tiêu chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Ban Chủ trì điều hành Hội thảo
Tại hội thảo, các đại biểu cũng đã được nghe nhiều ý kiến, tham luận trong đó những nội dung chính phải kể đến như: Giải pháp khắc phục các rào cản trong việc thực thi các quy định của pháp luật về quyền tác giả trong chuyển đổi số; Kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin trong việc bảo vệ quyền tác giả đối với tài nguyên thông tin dạng số và liên thông thư viện; Nhận diện các hành vi vi phạm bản quyền tác giả trong hoạt động thư viện, giải pháp khắc phục; Vấn đề bản quyền trong hoạt động thư viện phục vụ người khuyết tật; Nguồn lực đảm bảo cho việc thực thi…
ThS. Phạm Thị Kim Oanh – Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả – Bộ VHTTDL phát biểu tại Hội thảo
Các ý kiến của đại biểu tạo Hội thảo sẽ giúp các cơ quan quản lý đánh giá đúng tình hình thực thi quyền tác giả trong hoạt động chuyển đổi số ngành thư viện, xây dựng giải pháp thực thi quyền tác giả trong phát triển nguồn tài nguyên số và trong phục vụ người sử dụng, đồng thời tiếp tục hoàn thiện pháp luật về quyền tác giả dành cho thư viện trong thời gian tới.
Hội thảo có sự tham gia của gần 200 đại biểu đến từ các bộ, ngành trung ương và địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, thư viện, chuyển đổi số và sở hữu trí tuệ. Hội thảo diễn ra trong 01 ngày 12/7, tiếp đó ngày 13 và 14/7, Vụ Thư viện sẽ tổ chức Chương trình tập huấn về chuyển đổi số dành cho những người trực tiếp làm việc trong lĩnh vực thư viện.
Tin và ảnh: Lan Hương