Phần Lan, đất nước tươi đẹp thuộc xứ Bắc Âu được coi là quốc gia có văn hóa đọc phát triển trên thế giới. Các thư viện được đầu tư rất lớn và hoạt động rất hiệu quả. Luật Phần Lan quy định rằng mọi đô thị của Phần Lan đều phải có thư viện công cộng và kết quả là đã có 853 thư viện trên toàn quốc. Trong đó có hơn ba trăm thư viện trung tâm và hơn 500 thư viện nhánh. Nhờ đó các thư viện đã đáp ứng tốt nhất nhu cầu đọc sách của mọi người dân Phần Lan.
Ở những vùng thưa dân, chính phủ Phần Lan đã hỗ trợ đặc biệt cho những thư viện lưu động. Năm 1913, thư viện lưu động đầu tiên được hoạt động, với hình thức một chiếc xe ngựa kéo tại Vantaa. Vào những năm 1970, người ta bắt đầu sử dụng những chiếc ô tô dài 12m để làm thư viện lưu động. Ngoài ra, thuyền cũng được sử dụng như một thư viện lưu động. Những thư viện lưu động xuất hiện từ rất sớm, dưới dạng nhiều phương tiện giao thông khác nhau này cho thấy những nỗ lực và sáng tạo không mệt mỏi của đất nước để bằng mọi cách, đưa sách đến tận tay người dân, ở khắp các hang cùng ngõ hẻm.
Đầu những năm 1990, Phần Lan có 234 thư viện lưu động hoạt động trên khắp đất nước. Thư viện lưu động hiện đại chở được một tuyển tập hơn 4000 đầu sách, bao gồm không chỉ những cuốn sách mà còn rất nhiều tạp chí, báo và các tài liệu nghe nhìn khác. Những tuyến thư viện lưu động có hàng tá điểm dừng. Thậm chí ở một khu vực tương đối đông dân như miền Nam của Phần Lan, một thư viện lưu động có thể chạy 50.000 km hàng năm – ở miền Bắc, khoảng cách còn lớn hơn.
Điểm ưu việt nhất của thư viện ở Phần Lan, kể cả thư viện công cộng của các địa phương cũng như các thư viện nghiên cứu ở trường học, là mở cửa cho tất cả mọi người, không phân biệt ngành nghề, công dân Phần Lan hay người nước ngoài sống ở Phần Lan. Tất cả mọi người đều được tự do vào đọc sách, báo và các ấn phẩm khác tại thư viện. Thẻ thư viện chỉ cần dùng khi người đọc có nhu cầu mượn các ấn phẩm của thư viện về nhà.Việc làm thẻ thư viện ở đây hết sức đơn giản, thuận tiện và hoàn toàn miễn phí. Các dịch vụ tại thư viện công cộng của Phần Lan mang tính mở và thân thiện với người dùng.
Là một trong những quốc gia có số lượng người sử dụng internet cao nhất thế giới, song Phần Lan cũng là nước có nhiều sách, báo in hàng năm nhất trên thế giới hiện nay nếu tính bình quân theo đầu người. Những thành tựu của công nghệ, các dịch vụ của Internet được ứng dụng sâu rộng vào hoạt động thư viện. Điều này đã làm thay đổi nhiều mặt trong hoạt động thư viện đặc biệt là chất lượng của các dịch vụ thư viện. Bên cạnh đó với chính sách phục vụ đại chúng, các thư viện của Phần Lan đã thu hút được đông đảo bạn đọc thuộc mọi tầng lớp nhân dân. Thư viện ở Phần Lan không chỉ là nơi học tập, nghiên cứu, đọc hay mượn sách, mà còn là địa điểm quan trọng để kết nối với mọi người.
Năm 2016, Liên Hiệp Quốc bình chọn Phần Lan là quốc gia đọc sách nhiều nhất. Tại thành phố Helsinki, nơi chỉ có gần 650.000 người đã có tới 36 thư viện công cộng. Dịch vụ thư viện là dịch vụ công được xếp hạng cao thứ hai tại Helsinki sau dịch vụ số một là nước uống, Phần Lan đã được ví là thiên đường cho những người yêu sách. Người Phần Lan là những người tích cực tới các thư viện công cộng. Dân số Phần Lan chỉ có hơn 5,5 triệu người nhưng mỗi năm mượn trung bình 68 triệu cuốn sách. Bình quân, mỗi người đọc hơn 12 cuốn sách/năm.
Hình ảnh Thư viện Oodi
Minh Ngọc tổng hợp